Trước tình hình cấp bách đó, toàn bộ hệ thống chính trị đã vào cuộc với tinh thần lãnh đạo, chỉ đạo xuyên suốt, thường xuyên, liên tục, từ sớm, từ xa, và bám sát diễn biến tình hình. Đặc biệt, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã tập trung cao độ, đưa ra các quyết sách kịp thời để ứng phó và khắc phục các thiệt hại do mưa lũ gây ra. Thủ tướng Chính phủ quyết định hỗ trợ khẩn cấp 3.515 tỷ đồng cho 08 tỉnh, thành phố để khắc phục hậu quả. Sự chủ động, kịp thời còn được thể hiện qua sự huy động lực lượng từ các Bộ: Quốc phòng, Công an, Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, cùng với lực lượng quân đội, công an, thanh niên và Nhân dân địa phương. Sự vào cuộc này đã đóng góp quan trọng vào việc bảo đảm an toàn tính mạng cho người dân và hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.
Để khẩn trương khắc phục hậu quả, nhanh chóng ổn định đời sống, khôi phục sản xuất kinh doanh, và quan trọng nhất là phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả năm 2025 trên 8% và năm 2026 đạt từ 10% trở lên, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 380/NQ-CP (Nghị quyết 380) ngày 25/11/2025, đưa ra một lộ trình hành động toàn diện và quyết liệt.
Quan điểm, nguyên tắc và triết lý hành động
Quan điểm xuyên suốt và cao nhất được đặt ra là bảo vệ tính mạng, sức khỏe và sớm ổn định đời sống nhân dân. Chính phủ cam kết không để xảy ra tình trạng thiếu chỗ ở, không để bất kỳ người dân nào bị đói, bị rét. Đồng thời, các dịch vụ thiết yếu phải được đảm bảo: học sinh không thiếu trường lớp, người ốm không thiếu chỗ chữa bệnh.
Công tác khắc phục hậu quả được triển khai với tinh thần chủ động, khẩn trương, kịp thời, và hiệu quả, đòi hỏi quyết tâm cao, nỗ lực lớn. Để tránh sự chồng chéo, chậm trễ, Chính phủ áp dụng nguyên tắc quản lý công việc chặt chẽ “sáu rõ” (rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm và rõ kết quả). Đồng thời, quá trình thực hiện phải linh hoạt, không rơi vào tình trạng “cầu toàn, không nóng vội và cũng không bỏ lỡ cơ hội”.
Nghị quyết nhấn mạnh việc phát huy tinh thần “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”. Mọi nguồn lực phải được huy động tối đa, không chỉ từ ngân sách nhà nước mà còn từ các quỹ, nguồn viện trợ, tài trợ, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Phương châm hành động là “ai có gì giúp nấy, ai có công giúp công, ai có của giúp của, ai có ít giúp ít, ai có nhiều giúp nhiều, ai ở đâu thì giúp ở đấy”. Điều kiện tiên quyết là công tác cứu trợ, hỗ trợ phải được thực hiện công khai, minh bạch, đúng đối tượng, nhằm tránh tiêu cực và lãng phí. Quan điểm chiến lược là kết hợp chặt chẽ việc hỗ trợ khắc phục hậu quả trước mắt với việc tái cơ cấu lại sản xuất, sắp xếp lại dân cư tại các khu vực nguy hiểm. Mục tiêu lâu dài là chủ động khôi phục hạ tầng, nâng cao năng lực chống chịu và thích ứng bền vững với thiên tai.
Phạm vi hỗ trợ của Nghị quyết 380 bao gồm người dân, người lao động, người yếu thế, hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp tại các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão số 12, 13 và mưa lũ tháng 10 và tháng 11/2025, kéo dài từ Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Khánh Hoà, Gia Lai, Đắk Lắk đến Lâm Đồng, thời gian hỗ trợ đến hết ngày 31/12/2025.
Nhiệm vụ trọng tâm là bảo đảm an sinh xã hội và phục hồi cơ sở hạ tầng
Nghị quyết 380 tập trung chi tiết hóa các giải pháp nhằm nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân và khôi phục hạ tầng thiết yếu. Các tỉnh, thành phố được yêu cầu rà soát liên tục để bằng mọi biện pháp cứu trợ lương thực, thực phẩm, nước uống, thuốc men, nhu yếu phẩm, kiên quyết không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu nước sạch. Công tác sơ tán, di dời người dân khỏi khu vực nguy hiểm phải được tiến hành chủ động. Để đảm bảo nguồn cung, Bộ Tài chính tiếp tục xuất cấp hàng dự trữ quốc gia nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả. Các Tổng công ty lớn như Hàng không Việt Nam, Hàng hải Việt Nam, Đường sắt Việt Nam được chỉ đạo hỗ trợ tối đa việc vận chuyển lương thực, hàng hóa đến vùng bị ảnh hưởng. Lực lượng tại chỗ của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an có nhiệm vụ hỗ trợ tiếp nhận, vận chuyển, phân phát lương thực đến tận tay người dân tại các vùng bị chia cắt, cô lập. Ngoài ra, 04 thành phố lớn (Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh) trực tiếp hỗ trợ chi viện lương thực, thực phẩm, quần áo, thuốc men, cán bộ y tế cho 04 tỉnh Khánh Hoà, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, theo chỉ đạo tại Kết luận của Bộ Chính trị.
 |
Việc hỗ trợ khẩn cấp về nhà ở được ưu tiên hàng đầu, sử dụng hiệu quả nguồn lực ngân sách địa phương, hỗ trợ từ Trung ương và các nguồn vốn hợp pháp khác. Các địa phương tập trung hỗ trợ Nhân dân sửa chữa nhà bị tốc mái, hư hại, tuân thủ nghiêm ngặt các Công điện của Thủ tướng Chính phủ. Đối với các hộ có nhà bị lũ cuốn trôi, sập đổ hoàn toàn, hoặc hư hỏng nặng, các tỉnh, thành phố phải chủ động rà soát, thống kê chính xác để bố trí, sắp xếp quỹ đất xây dựng mới, tái định cư, bao gồm cả việc xây dựng khu tái định cư mới cho các hộ gia đình ở xã Đề Gi, tỉnh Gia Lai.
Về vệ sinh môi trường, các tỉnh phải chỉ đạo xử lý môi trường ngay sau khi lũ rút theo tinh thần “lũ rút đến đâu xử lý ngay đến đó”. Lực lượng tổng hợp (quân đội, công an, thanh niên, sinh viên) được huy động tối đa để hỗ trợ dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa, đường xá, trường lớp, cơ sở y tế, nhằm nhanh chóng khôi phục sản xuất kinh doanh. Để phòng chống dịch bệnh sau lũ, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao xuất cấp các loại hóa chất, vật tư y tế để xử lý nguồn nước, môi trường, và phòng chống dịch bệnh cho người, gia súc, gia cầm.
Để đảm bảo an sinh xã hội, Bộ Tài chính chỉ đạo Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện chi trả gộp 03 tháng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội (tháng 12/2025, tháng 01 và tháng 02/2026) vào kỳ chi trả tháng 12/2025 đối với 04 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng. Điều này nhằm tạo điều kiện cho người thụ hưởng chính sách khắc phục hậu quả và đón Tết Nguyên đán 2026. Đồng thời, phải khẩn trương cấp, gia hạn thẻ bảo hiểm y tế và giải quyết vướng mắc về thủ tục khám, chữa bệnh, đảm bảo quyền lợi kịp thời cho người dân vùng ngập lụt. Các địa phương phải khẩn trương khôi phục các cơ sở y tế, giáo dục bị thiệt hại, không để người dân thiếu nơi khám chữa bệnh, học sinh thiếu trường lớp. Hạ tầng giao thông phải được khắc phục nhanh nhất, đặc biệt là những nơi còn bị chia cắt, nhằm bảo đảm giao thông thông suốt, an toàn.
Về thủy lợi và phòng chống thiên tai, cần rà soát, khắc phục thiệt hại các công trình thủy lợi, hồ đập, đê điều, xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển. Đặc biệt, cần chỉ đạo hạ thấp mực nước các hồ chứa thủy điện, thủy lợi để đón lũ và dành dung tích hữu ích cắt giảm lũ cho hạ du khi có dự báo mưa lớn. Hệ thống điện và viễn thông là huyết mạch của đời sống và kinh tế. Các tập đoàn lớn (Điện lực Việt Nam, Bưu chính - Viễn thông Việt Nam, Viettel, MobiFone) được chỉ đạo huy động tối đa lực lượng, vật tư, thiết bị để khôi phục nhanh nhất tại các khu vực bị ảnh hưởng, ưu tiên tại Gia Lai và Đắk Lắk.
Chính sách tài chính và tín dụng hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế
Nghị quyết 380 đặt mục tiêu kép: ổn định đời sống và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó, các giải pháp kinh tế và tài chính được thiết kế đặc biệt quyết liệt và có trọng tâm.
Để hỗ trợ khôi phục sản xuất và thị trường, UBND các tỉnh, thành phố chủ động triển khai giải pháp khôi phục sản xuất, kinh doanh và ổn định thị trường. Công tác khôi phục nông nghiệp được chú trọng, với việc hỗ trợ vật tư, cây giống, con giống, thuốc thú y, đặc biệt là tại các vùng nuôi trồng thủy sản ven biển và các vùng cây công nghiệp bị thiệt hại nặng.
Bộ Công Thương đóng vai trò then chốt trong việc bảo đảm cân đối cung cầu, cung ứng đầy đủ, kịp thời các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, năng lượng, không để xảy ra khan hàng, chủ trì làm việc với các tập đoàn sản xuất vật liệu xây dựng để điều phối nguồn hàng cho các tỉnh bị ảnh hưởng, đồng thời tăng cường quản lý thị trường, nghiêm cấm hành vi găm hàng, đầu cơ, tăng giá bất hợp lý lợi dụng thiên tai để trục lợi. Để duy trì hoạt động kinh tế, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính được giao khẩn trương hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khôi phục hoạt động, không để đứt gãy chuỗi cung ứng, nhất là các hợp đồng với nước ngoài.
Bộ Tài chính chỉ đạo thực hiện hiệu quả các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất. Cơ quan Thuế phải tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp làm thủ tục. Đối với bảo hiểm, các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm phải khẩn trương rà soát, chi trả quyền lợi bảo hiểm, và thực hiện ngay việc tạm ứng bồi thường cho khách hàng bị ảnh hưởng theo quy định.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai ngay các gói tín dụng phục hồi sản xuất, kinh doanh với lãi suất cho vay ưu đãi thấp hơn so với lãi suất cho vay thông thường. Các giải pháp tháo gỡ khó khăn được áp dụng bao gồm cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, và giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu của khách hàng bị thiệt hại bởi thiên tai.
Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) được phép sử dụng kế hoạch vốn tín dụng đầu tư phát triển đã được giao bổ sung tại Nghị quyết 347/NQ-CP để hỗ trợ đối tượng chính sách. Đặc biệt, NHCSXH sẽ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định giảm lãi suất cho vay 2%/năm đối với khách hàng vay vốn các chương trình tín dụng chính sách tại các địa phương thuộc phạm vi hỗ trợ của Nghị quyết 380 (trừ các địa phương đã được hỗ trợ tại Nghị quyết 347/NQ-CP). Việc giảm lãi suất này áp dụng cho các khoản vay có dư nợ từ ngày 01/10/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
Nghị quyết 380 không chỉ tập trung vào khắc phục hậu quả mà còn hướng tới các mục tiêu chiến lược dài hạn, nhằm củng cố năng lực chống chịu và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vĩ mô. Để nâng cao năng lực ứng phó và quản lý nhà nước, các bộ, cơ quan, địa phương được yêu cầu khẩn trương triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đã được nêu ra tại Nghị quyết 347/NQ-CP. Đồng thời, Chính phủ cho phép thực hiện các giải pháp cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính để triển khai nhanh chóng các chính sách hỗ trợ. Các tỉnh, thành phố phải chủ động sử dụng nguồn lực địa phương (dự phòng ngân sách, dự trữ tài chính) để thực hiện các giải pháp, đồng thời rà soát, đề xuất nhu cầu hỗ trợ từ ngân sách trung ương, ưu tiên các dự án đã ban hành lệnh khẩn cấp hoặc đã có thủ tục đầu tư.
Bên cạnh việc khắc phục hậu quả, Chính phủ giao nhiệm vụ cụ thể nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn. Bộ Tài chính phải đánh giá ảnh hưởng của thiên tai đến tăng trưởng GDP Quý IV/2025, cả năm 2025 và năm 2026, đồng thời rà soát các dư địa tăng trưởng còn lại để đề xuất giải pháp nhằm đạt mục tiêu đề ra. Để làm được điều này, các bộ, cơ quan cần nắm chắc tình hình thị trường, giá cả hàng hóa, thúc đẩy sản xuất, bảo đảm cung ứng đầy đủ nguồn hàng, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, găm hàng; Đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm dồi dào, tuyệt đối không để xảy ra thiếu lương thực, thực phẩm trong những tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán 2026; Triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để dành nguồn lực cho an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai và đầu tư phát triển. Quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia, có tính liên tỉnh, liên vùng; Tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tận dụng tối đa cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký và thúc đẩy đàm phán các FTA mới. Đặc biệt, cần làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, tranh thủ nguồn lực bên ngoài để phát triển kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, và các ngành công nghiệp mới như bán dẫn, năng lượng sạch, hydrogen.
Về lâu dài, Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao rà soát, đánh giá, nghiên cứu nâng cấp hệ thống dự báo, cảnh báo sớm đối với thiên tai hiện tại. Việc này bao gồm ứng dụng khoa học công nghệ, tích hợp dữ liệu khí tượng thủy văn, địa chất lên nền tảng số quốc gia, và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dự báo bão, mưa lớn, dòng chảy, nguy cơ ngập lụt, sạt lở đất theo thời gian thực.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung quán triệt, khẩn trương tổ chức triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các giải pháp, chính sách hỗ trợ. Công tác kiểm tra, giám sát phải được tăng cường để bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định pháp luật, không để xảy ra thất thoát, lãng phí tiêu cực, lợi ích nhóm. Chính phủ cũng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tiếp tục đẩy mạnh vận động, kêu gọi ủng hộ, phân bổ nguồn lực và tổ chức các chương trình thăm hỏi, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng, nhất là các đối tượng yếu thế, đảm bảo việc hỗ trợ kịp thời, hiệu quả và đúng đối tượng.
Hương Trà